Манасія (цар іўдзейскі)

Манасія
іўр.: מְנַשֶּׁה
Нараджэнне	каля 709 да н.э. Іерусалім, Іудзейскае царства
Смерць	642 да н.э. Іерусалім, Іудзейскае царства
Род	дом Давіда[d]
Бацька	Езекія
Маці	Hephzibah[d]
Жонка	Meshullemeth[d]
Дзеці	Амон, цар іудзейскі
Веравызнанне	Яхвізм[d] і Baalism[d]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Выява Мікеланджэла «Езекія, Манасія, Амон»

Манасія (іўр.: מְנַשֶּׁה, грэч. Μανασσης; лац.: Manasses) — трынаццаты цар Іўдзейскага царства, сын Езекіі. Заняў пасаду ва ўзросце 12 гадоў і кіраваў 55 год, самы працяглы перыяд сярод іўдзейскіх цароў. Гады яго кіравання — з 697 па 643 гг. да н.э.

Кіраванне Манасіі характарызуецца адыходам ад прынцыпаў веры ў адзінага Бога і вяртаннем да крайніх формаў язычніцтва, пры ім паўсюдна ўзводзіліся ахвярнікі Ваалу, квітнела глыбокая пашана сонцу, месяцу і зоркам, квітнелі чараўніцтва і вядзьмарства. Манасія адмяніў рэлігійныя рэформы свайго бацькі Езекіі і ўвёў паганскія элементы ў храмавую службу (4Цар. 21:2-7). У Бібліі цар разглядаецца як вераадступнік, а яго валадаранне паказваецца як узор граху ідалапаклонства, што, паводле прарока Іераміі, было адной з прычын разбурэння Храма. Нават у Іерусалімскім храме Манасія ўсталяваў ідал Астарты. Ён праводзіў дзяцей праз агонь у гонар Малоха ў даліне Гіномавай (Гіена) на вышынях Тафету (4 Цар. 21:6, Іер. 32:35).

Большую частку перыяду яго кіравання Іўдзея была васалам Асірыі, якая знаходзілася ў зеніце сваёй магутнасці. Манасія згадваецца разам з 22 іншымі царамі рэгіёна (уключаючы Кіпр) у адным з надпісаў, высечаных па загадзе асірыйскага цара Асархадона (681—669 гг. да н.э.), які паведамляе, што Асархадон абавязаў цароў даставіць камень і лес для будаўніцтва палаца ў Ніневіі. Большасць гэтых цароў, у тым ліку Манасія, згаданы таксама ў надпісы Ашурбаніпала (669—627 гг. да н.э.), дзе гаворыцца, што на пачатку яго валадарання войска гэтых цароў суправаджала асірыйскія войскі ў паходзе на Егіпет.

У Бібліі прыводзіцца гісторыя пра тое, што Бог, угневаўшыся на Манасію і народ, «прывёў на іх… военачальнікаў цара асірыйскага; якія закавалі Манасію ў кайданы, і закавалі яго ланцугамі, і адвялі яго ў Вавілон» (2Пар. 33:10-13). Але ў палоне Манасія раскаяўся, і Бог, пачуўшы маленні цара, вярнуў яго назад у Іерусалім на царства.